Ιερά Μονή Αρχ. Μιχαήλ - Πανορμίτη

Το πιο σημαντικό αξιοθέατο της Σύμης αποτελεί το μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη. Χτίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα στον ομώνυμο όρμο, στα νοτιοδυτικά του νησιού, σε τοποθεσία που συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Έχει θαυμάσιες βυζαντινές τοιχογραφίες και περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο, ενώ στο καθολικό της Μονής, (15ος αι.) δεσπόζει η εκθαμβωτική ολόσωμη εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.

Δίπλα στη Μονή λειτουργούν δυο μουσεία, ένα Εκκλησιαστικό και ένα Λαογραφικό. Στο Εκκλησιαστικό Μουσείο ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει εκκλησιαστικά κειμήλια της Μονής, πολυάριθμα λειτουργικά χειρόγραφα με ποικιλόχρωμη καλλιτεχνική διακόσμηση, φορητές εικόνες, βαρύτιμα ιερά σκεύη, χρυσοκέντητα άμφια, ασημένιες πόρπες και πλήθος αξιόλογων αναθημάτων. Στο Λαογραφικό Μουσείο, εκτίθενται αντικείμενα καθημερινής χρήσης και απεικονίζεται ο τρόπος ζωής στη Σύμη των παλαιότερων εποχών.

Στην περιοχή υπάρχει μία ταβέρνα, ένα αναψυκτήριο, ένας φούρνος και mini market. Επίσης, το μοναστήρι διαθέτει κελιά σε μεγάλους ξενώνες, όπου φιλοξενείται κάθε χρόνο πλήθος προσκυνητών.

Στον Πανορμίτη καταφθάνουν καθημερινά χιλιάδες επισκέπτες, προκειμένου να θαυμάσουν το μοναδικό γαλήνιο τοπίο και να εκπληρώσουν το τάμα τους. Ο Πανορμίτης έχει κάνει πολλά θαύματα και πολλοί νησιώτες από τα Δωδεκάνησα, αλλά και από διάφορα μέρη του κόσμου, συνηθίζουν να στέλνουν αφιερώματα πάνω σε κομμάτια ξύλο η φελλό, που αν και ταξιδεύουν για πολλά μίλια, φτάνουν τελικά στο λιμανάκι της Μονής.